Coutello(-pudènto)
Iris foetidissima
Iridaceae
Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.
Descripcioun :Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.
Usanço :La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Baragno
- Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753
Douvo
Ranunculus flammula
Ranunculaceae
Àutri noum : Flamaduro, Tarbèro.
Noms en français : Petite Flamme, Petite Douve.
Descripcioun :La douvo o flamaduro es un ranouncle rare au nostre, mai poudèn pensa, coume èi bèn couneigudo, que devié èstre mai coumuno à passa tèms. Trachis en ribo de palun, dins li tourbiero e li prado forço umido, relarg que s'apichounisson aro. Fai partido dóu group de ranouncle qu'an de fueio entiero emé dos meno diferènto : aquéli de la rouseto an un pecou e li de la cambo n'an quàsi ges. La varieta de Prouvènço ié dison flammula.
Usanço :Coume tóuti li ranouncle, es uno planto empouisounanto. Se la tastas vous brulo coume lou fiò la bouco (d'aqui soun noum). Se dis qu'èi forço marrido pèr li fedo que s'ataquarié au fege (counfusioun emé la douvo dóu fege ?).
Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ranunculus
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 8 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Prado umido
- Tourbiero
- Palun
- Mueio
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Ranunculus flammula